دومین جشنواره تئاتر اکبر رادی با معرفی برگزیدگان و با اعلام نامگذاری خیابان یگانه در شمال خانه هنرمندان ابران به نام اکبر رادی به کار خود پایان داد.
به گزارش ایسنا، این برنامه شامگاه شنبه ۳ اسفندماه با پخش تصویر و صدای محمدرضا شجریان در تالار ناطرزاده تماشاخانه ایرانشهر آغاز شد. پیش از شروع برنامه زمزمه‌هایی درباره شیوع ویروس کرونا در میان حاضران که چندان هم پر تعداد نبودند، شنیده می شد و اطلاعیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره تعطیلی تمام فعالیتهای هنری در یک هفته آینده، این زمزمه‌ها را قوت بخشید.
در آغاز برنامه حمیده بانو عنقا مدیرعامل بنیاد رادی و همسر اکبر رادی از حامیان این جشنواره همچون مرکز هنرهای نمایشی و کمیسیون فرهنگی هنری شورای شهر تهران قدردانی کرد و یادداشتی را درباره رادی خواند و در این یادداشت منش، فروتنی و تلاش این هنرمند را برای غنا بخشیدن به تئاتر ملی ایران را ستود.
سپس با حضور محمد علی حق شناس، ربیس کمیسیون فرهنگی هنری شورای شهر، قطب الدین صادقی، شهرام گیل آبادی، مدیر عامل خانه تئاتر، حمیده بانو عنقا و محمد ولی زاده، کتاب یادمان رادی رونمایی شد.
این کتاب با نام ” ارثیه با شکوه آقای گیل” به کوشش محمد ولی زاده و از سوی شورای شهر منتشر شده است.
در بخش بعدی برنامه، بهزاد صدیقی، دبیر دومین جشنواره تئاتر اکبر رادی، گزارشی را درباره روند برگزاری این جشنواره ارایه کرد.
سپس قطب الدین صادقی، کارگردان، پژوهشگر و کارگردان تئاتر در سخنانی، رادی را یکی از چهره های ماندگار تئاتر ابران خواند و یادآور شد: دهه ۴۰ دوره ای فوق العاده در تئاتر ماست؛ زمانی که دوره خلاقیت در تالیف است. بعد از اینکه روشنفکران و هنرمندان از شوک بعد از کودتای ۲۸ مرداد سال ۳۲، بیرون آمدند، با تئاتر جهان اشنا شدند چراکه نمایشنامه های خوبی ترجمه شدند و همین سبب شد کسانی که در پی تالیف تئاتر ملی بودند، قلم ها را تیز کنند که این حرکت با نگارش نمایشنامه ” بلبل سرگشته” نصیریان آغاز شد و با بهرام بیضایی، اکبر رادی، غلامحسین ساعدی، بیژن مفید، نصرت نویدی، بهمن فرسی و … ادامه یافت.
به گفته او، رادی بیش از همه بر طبقه متوسط روشنفکر کار کرد که بیشتربن ضربه را از کودتا دیده بودند.
صادقی با بیان اینکه رادی بخوبی با این طبقه آشنا بود، ادامه داد: اثار رادی چند ویژگی داشت؛ او نثر محکم ادبی داشت که با نثر روزنامه ای و ترجمه، شبه روستایی متفاوت بود.
کارگردان نمایش” سحوری” از چالاکی زبان به عنوان دیگر ویژگی آثار رادی یاد کرد و افزود: زبان رادی پر از طنز و تصویر است و این ویژگی ها سبب شده نثر او در نوع خود منحصر به فرد باشد.
صادقی با اشاره به شخصیت پردازی های رادی، ادامه داد: همه شخصیتهای او شناسنامه دارند، جهان بینی شان حساب شده و قابل باور و ایرانی است. او یکی از مهمترین نمایشنامه نویسانی است که توانست درباره انسان ایرائی حرف بزند بدون باج دادن، برخورد احساساتی یا تحقیر.
این استاد دانشگاه از طرح های دراماتیک نیرومند به عنوان دیگر ویژگی آثار رادی یاد و اضافه کرد: نمایشنامه های او دارای تضادهای دراماتیک هستند که این ویژگی برگرفته از آثار ایبسن است و البته با ریزه کاری های چخوف.
صادقی با انتقاد از برخی مطالب درباره رادی مبنی بر گرایش های حزبی او، این موضوع را به شدت رد و تاکید کرد :رادی هوشمند بود. نقدهای کوبنده او هرگز حزبی نبود بلکه نگاهش کاملا ملی بود.
کارگردان” هملت” یادآور شد: قرار بود این سالن در ایرائشهر به نام رادی باشد اما به بهانه واهی گرایش های حزبی، این پبشنهاد را نپذیرفتند و اشتباه بسیار بدی بود.
او رادی را انسانی کامل توصیف کرد و ادامه داد: در همه برخوردهایی که با او داشتم، جز فروتنی، ادب و متانت و تواضع ندیدم. زمانی در فرهنگستان پیشنهاد برگزاری بزرگداشتی را برای او دادم که زنده یاد حسن حبیبی هم پذیرفت ولی رادی با همان تواضع همیشگی خود نپذیرفت. او انسانی مهربان بود با دلی به صافی آیینه آثارش. ما پیش از اینکه درام نویسی بزرگ را از دست داده باشیم، انسانی مهربان را از دست دادیم و امیدوارم آثارش بیش از پیش توسط گروه های جوان در تهران و دیگر شهرها به صحنه برود.
در ادامه محمد علی حق شناس از نامگذاری خیابان یگانه در شمال خانه هنرمندان به عنوان اکبر رادی خبر داد و ابراز امیدواری کرد با این نامگذاری، شهروندان و بویژه نسل جوان و آینده در این شهر شلوغ و پر مساله با نام هنرمندانی که افتخار ما هستند، آشنا شوند.
به گفته او این نامگذاری هفته گذشته به تصویب رسیده است و امید می رود پیش از نوروز تابلو بر سردر این خیابان نصب شود.
در بخش بعدی برنامه روح الله جعفری دبیر بخش صحنه ای برای محمدرضا شجریان و اکبر زنجان پور به عنوان دردانه های هنر ایران آرزوی سلامتی کرد.
در این بخش که به صورت غیر رقابتی برگزار شد، همه گروه ها شرکت کننده تقدیر شدند.
سپس اسماعیل خلج دیگر نمایشنامه نویس باسابقه در سخنانی از رادی و بیضایی به عنوان دو استادی یاد کرد که بسیار از آنان اموخته است.
او گفت : از ۴۰ سال پیش با رادی دوست شدم و مدیون او هستم. ایشان و آقای بیضایی با محبتهای خود مرا بسیار شرمنده کردند. این دو عزیز رک ترین و در عین حال صمیمی ترین انسان ها بودند و چقدر طول می کشد که تاریخ ادبیات نمایشی ایران یک اکبر رادی نازنین دیگر داشته باشد.
در ادامه برنامه ایوب اقاخانی دبیر بخش رادیو رادی توضیحاتی درباره این بخش ارایه کرد.
همچنین آرش رادی فرزند اکبر رادی بیانیه هیات داوران را خواند که در آن اعلام شد داوران این بخش برگزیده ای ندارند.
پخش مستندی با نام ” روزنه ای به دنیای آبی اکبر رادی به کارگردانی کیوان مهرگان و تهیه کنندگی بخش مشاهیر شورای شهر تهران درباره اکبر رادی، اجرای چند قطعه موسیقی توسط گروه کر و فیلارمونیک به رهبری علیرضا شفقی نژاد، از دیگر بخش های این برنامه بود که کارگردانی آن را محمودرضا رحیمی و اجرای آن را فریدون محرابی بر عهده داشتند.
این برنامه با حدود ۴۰ دقیقه تاخیر و در حالی برگزار شد که نیمی از صندلی های سالن خالی ماندند و به نظر می رسید تعدادی از مخاطبان به دلیل شیوع کرونا ترجیح دادند در برنامه شرکت نکنند و ایوب آقاخانی از برندگان خواست برای رعایت مسایل بهداشتی، دست ندهند.
برگزیدگان بخش های مختلف این جشنواره به شرح زیر هستند:
بخش صحنه ای یا مونولوگ:
در این بخش گروه های شرکت کننده شامل گروه اجرایی نمایش های “رود رادی” به کارگردانی ابراهیم پشت کوهی،
” صدای غمگین یک پرنده” به کارگردانی عباس غفاری،” گلهای پژمرده” به کارگردانی
فریدون محرابی لوح تقدیر دریافت کردند.
همچنین لوح سپاس به دو نمایشنامه نویس کتاب رادینامه:
مژگان خالقی نویسنده نمایشنامه “آهوی کور” و
مهسا طالبی رستمی نویسنده نمایشنامه “سیزیف در آشیانه گیل” تقدیر شدند.
سمینار و مقالات رادی شناسی:
در بخش مسابقه مقالات رادی شناسی، هیئت داوران لوح سپاس پژوهش تقدیر شده خود را به «محمد اوحدی حائری» برای نگارش مقاله بررسی انتقادی نمایشنامه‌های اکبر رادی با رویکرد «تقلیل پدیدارشناسانه» بر مبنای نظرات ادموند هوسرل و با مطالعه‌ی موردی نمایشنامه‌ی “شب روی سنگفرش خیس” و “مرگ در پاییز” و رویا ربانی برای نگارش مقاله گیلان و شهرهای آن در آثار اکبر رادی و مصطفی مختاباد برای نگارش مقاله جامعه و جامعه پذیری در جهان نمایشی اکبر رادی تقدیر کرد.
رادیو رادی
الف. نمایش رادیویی
افکتور: هیئت داوران در این بخش هیچ انتخابی نداشت.
بازیگری زن:
لوح سپاس به «مهسا عباسی» برای نمایش «شب بخیر جناب کنت» از تهران اهدا شد.
برگزیده: «بهاره کاظمی» برای نمایش «محاق» از قزوین
بازیگری مرد:
دیپلم افتخار و مدال اکبر رادی بهترین بازیگری مرد به «سیداحمد هاشمی» برای نمایش «از پشت شیشه‌ها» از تهران اهدا شد.
بهترین کارگردانی:
دیپلم افتخار و مدال اکبر رادی به «رازگل معتمدی» برای نمایش «شب‌بخیر جناب کنت» از تهران اهدا شد.
بهترین تهیه کننده:
لوح سپاس به رضا داداشی برای نمایش «محاق» از قزوین اهدا شد.
برگزیده این بخش سیداحمد هاشمی برای نمایش «از پشت شیشه‌ها» از تهران
بهترین نمایش:
رضا داداشی برای نمایش «محاق» از قزوین
ب. رادیو تئاتر
افکتور:
سعید نعمتیان برای رادیو تئاتر «آهسته با گل سرخ» از تهران برگزیده شد.
بازیگری زن:
لوح سپاس این بخش به سیما پورسید برای رادیو تئاتر «محاق» از قزوین اهدا شد.
برگزیده این بخش بهاره کاظمی برای رادیو تئاتر «محاق» از قزوین
بازیگری مرد:
دیپلم افتخار و مدال اکبر رادی به «احمد لشینی» برای رادیو تئاتر «آهسته با گل سرخ» از تهران اهدا شد.
کارگردانی:
لوح سپاس این بخش به «رضا داداشی» برای رادیو تئاتر «محاق» از قزوین اهدا شد.
جایزه بهترین کارگردانی به شیرین سپهراد برای رادیو تئاتر «آهسته با گل سرخ» از تهران اهدا شد.
تهیهکنندگی:
دیپلم افتخار و مدال اکبر رادی در این بخش به امیرهوشنگ کریمنیا برای رادیو تئاتر «آهسته با گل سرخ» از تهران اهدا شد.
بهترین رادیو تئاتر:
دیپلم افتخار و مدال اکبر رادی بهترین رادیو تئاتر به شیرین سپهراد برای رادیو تئاتر «آهسته با گل سرخ» از تهران اهدا شد.
تقدیر ویژه:
بنیاد اکبر رادی به منظور قدردانی از کوشش های مجدانه محمد رحمانیان در دو دوره از برگزاری جشنوارهی تئاتر اکبر رادی، لوح سپاس خود را به این هنرمند تقدیم کرد.
نمایشنامه نویسی:
لوح سپاس این بخش به سیدابوالفضل هاشمی نویسنده نمایشنامه آسوکه زَرَنج در آخرین ملاقات نَفَس گَز» و مجید دیندار نویسنده نمایشنامه «غبارروبی از خاطرات ماه‌سیما در بایگانی عدلیه» اهدا شد.
در این بخش، دیپلم افتخار و نخستین نشان اکبر رادی به مهدی میرباقری نویسنده نمایشنامه «نهنگ تنها، در ساحل پهلو می‌گیرد» اهدا شد.