به گزارش ایران تئاتر، در سالن ناظرزاده کرمانی پارسا پیروزفر برای نمایش ماتریوشکا مشغول تمرین است. عوامل گروه زنانی که بزه خیره شدند، باید منتظر باشند تا تمرین آن اثر تمام شود و بتوانند برای تمرین وارد سالن شوند.

تقریبا همه گروه از راه رسیده اند و حالا می توانند وارد سالن بشوند.

پس از خوش و بش و احوالپرسی عوامل دو گروه از جمله پارسا پیروزفر و بازیگران و کارگردان نمایش زنانی که به بزها خیره شدند که گویا از آخرین دیدارشان مدت ها گذشته، تمرین آغاز می شود.

ایوب آقاخانی قبل از تمرین توضیحاتی را به بهاره رهنما می دهد و نگار فروزنده نیز در گوشه ای از سالن مشغول خواندن متن است. با او به گفتگو می نشینیم.

در طول این سالها متن پخته تر شده است

ایوب آقاخانی در پاسخ به این سوال که چقدر معتقد به زنانه بودن این نمایش است، می گوید:‌ لازم نیست من اعتقاد داشته باشم یا خیر، این ذاتا وجود دارد. اصلی ترین دلیلش هم این است که زنانی که به بزها خیره شدند، اثری است که فضای ثقل زنانه را در خودش نشان می دهد و ناگزیر باید آن را کاری زنانه بنامیم. اما درباره فمینیسم و موج علمی این ماجرا و مکتب فکری دورخیزی نکردم. من درباره موجود پیچیده ای به نام زن نوشتم و این موجود پیچیده بدون تردید در شرایط کنونی در نمایش تبدیل شده به پدیده ای که از منظر مردانه کاویده شده است اما به هر حال اثر، اثری است که ثقل زنانگی در آن کاربرد بیشتری دارد.

او معتقد است: نمایش زنانی که به بزها خیره شدند، اثر زنانه ای است به قلم یک مرد. مردی که به تازگی چهل سالگی را رد کرده و تجربه زندگی و فراز و فرود آن را پشت سر گذاشته و بالاخره اجازه داد، ایده ای که ۱۲ سال پیش در سال ۸۳ برای اولین بار به ذهنش رسید، نهایتا سال ۹۵ روی کاغذ بیاید.

او مورد ایده اینکه آیا طول این مدت ۱۲ سال متن تغییری کرده یا خیر، می گوید: در این مدت زمان ۱۲ ساله متن پخته تر شده است. چون طول و عرض زندگی من به عنوان نویسنده افزایش پیدا کرده است.

آقاخانی درباره انتخاب بهاره رهنما در این نمایش می گوید: سالهاست که من و بهاره رهنما قصد همکاری داریم اما هر بار به دلیلی این اتفاق نیفتادف حتی یکبار تا مرحله نهایی همکاری پیش رفتیم اما به این نتیجه رسیدیم که این نقش مناسب او نیست. نقشی نبود که بتوان بعنوان کارگردان بهاره رهنما را در یک چالش دراماتیک به کار بگیرم. این بار برای زنانی که به بزها خیره شدند، نقش را توضیح برایش دادم و او هم پذیرفت. من با کمال میل نقش را برای بهاره رهنما نوشتم. نقشی که به جرات می توانم بگویم رهنما قبلا آن را بازی نکرده و کاملا با نقش های دیگرش متفاوت است.

این کارگردان ادامه می دهد: برای نقشی هم که نگار فروزنده بازی می کند، گزینه های مختلفی داشتم و از خداوند ممنونم که این محبت را به من کرد، در طول پیش تولید به نگار فروزنده برسیم. با نگار فروزنده بواسطه دوستی قدیمی با بهاره رهنما تماس گرفتیم و از او خواستیم متن را بخواند. متن را خواند و پذیرفت. گفت قبلا هم پیشنهادهایی برای تئاتر داشته ولی نپذیرفته است. وقتی وارد گره شد با یک بازیگر سخت کوش، منظم، با بازی جذاب و البته صادق مواجه شدم.

بازیگری که در همان جلسه اول گفت که چه نقاط ضعف و قوتی خواهد داشت و من به عنوان کارگردان باید روی آنها مانور بدهم. الان نگار فروزنده در ذهنم جایگاهی پیدا کرده که بعید می دانم بخواهم اثری تولید کنم و به حضور او بعنوان بازیگر فکر نکنم.

آقاخانی درباره اجرای این نمایش در شهرها و کشورهای دیگر خاطرنشان می کند: مسلما چنین برنامه هایی را در ذهن دارم اما هنوز برنامه مشخصی نست. طراحی صحنه نمایش را خودم انجام دادم و طرح اجرایی را پورتابل دیدم، طوریکه در هر سالنی قابل اجراست اما ابتدا باید ببینم مخاطبم نمایش را دوست دارد یا خیر. اگر نمایش را مخاطب دوست داشته باشد راحت تر می توانم تصمیم بگیرم و به این موضوع فکر کنم.

این کارگردان در پایان زنانی که به بزها خیره شدند را یک تجربه و شاید هم یک مکث و درنگ خواند که به مسایل روزمره زندگی که کمتر به آن توجه کرده ایم، پرداخته است و از این منظر شاید برای مخاطب جذاب باشد.

وقتی نقش برای بازیگر نوشته شود، کاراکتر خون بیشتری پیدا می‌کند

گروه مشغول آماده کردن صحنه هستند که به سراغ بهاره رهنما می رویم. بهاره رهنما طی سالهای اخیر در تئاتر پرکار بوده است. او می‌گوید: کار اصلی من و تمرکز اصلی من روی تئاتر است . این‌یک انتخاب است. انسان به‌جایی می‌رسد که برای تقسیم‌بندی زمان و انرژی‌اش نیاز به انتخاب دارد و تئاتر اولین انتخاب من است حتی شاید انتخاب دومم ادبیات باشد و بعد به سینما فکر کنم.

این بازیگر درباره همکاری با ایوب آقاخانی تصریح می‌کند: سالهاست که مایل به همکاری با ایوب آقاخانی هستم اما هر بار تصمیم به همکاری می‌گرفتیم، نمی‌شد. سه نکته درباره همکاری با او برایم مهم است. ایوب آقاخانی نویسنده خوبی است. در کارهایی که از او دیدم جهان‌بینی‌اش از نگاه مردانه به دنیای زنانه برایم جالب بود ضمن اینکه جنس بازی او را دوست دارم و وقتی چنین بازیگری کارگردانی می‌کند، حتما بازی متفاوتی از بازیگر می‌گیرد. از پارسال قرار این کار را گذاشتیم و نقش را برای من نوشت . از همان ابتدا به او گفتم که مایل هستم به سراغ  وجوه متفاوتی از بازیگری من برویم.

رهنما ادامه می‌دهد:‌ یکی از زمینه‌های نمایش چهل‌سالگی است. چهل‌سالگی چه برای زن‌ها و چه برای مردها یک شروع دوباره است، چراکه شروع نیمه دوم زندگی است. دنیای زنان برای من جذاب است و این موضوعی بود که در نمایش روایت‌شده است. هر دو زن داستان دچار قضاوت‌های جامعه نسبت خودشان هستند.

او در پاسخ به این سؤال که نگارش نقش توسط ایوب آقاخانی برای شما چقدر در بازی‌تان مؤثر است، خاطرنشان کرد: بسیار مؤثر است و لحظه‌های زیبایی از ارتباط انسانی بین نویسنده و بازیگر پیدا می‌شود. خصوصا اگر بر اساس توانایی‌های بازیگر باشد، که بسیار بهتر است . به‌جز این نمایش در نان عشق موتور هزار و پژمان هم این اتفاق رخ داد که نقش را برایم نوشتند. به نظرم در این صورت کاراکتر خون بیشتری پیدا می‌کند.

این کارگردان و بازیگر در پاسخ به این سؤال که زمان بازیگری چقدر بعد کارگردانی به  سراغتان می‌آید به کارگردان ایده می‌دهید می‌گوید:‌ وقتی می‌پذیرم به‌عنوان یک بازیگر در یک کار حضور بازی کنم، باید خودم را به او بسپارم. زمان بازیگری با فضای کارگردانی سرکار نمی‌روم. به دیدگاه کارگردان احترام می‌گذارم و سعی می کم‌کاری کنم تا او راحت باشد و نظراتش را بگوید اما همیشه زن نویسنده وجودم با من همراه است و معمولا کارگردان‌هایی که مایل باشند، می‌خواهند که ایده‌هایم را درباره نقشم بگویم. سعی می‌کنم به نقش چیزی اضافه کنم البته نه به این معنی که متن تغییر کند.

حال گمشده‌ام را در تئاتر پیدا کردم

نگار فروزنده که سالها در عرصه سینما و تلویزیون مشغول است، این بار بازیگری را در تئاتر پی می‌گیرد.

او می‌گوید: خوش‌شانسی من بود که همه‌چیز طوری هماهنگ شده تا در اولین تجربه کاری‌ام وارد یک گروه حرفه‌ای و دوست‌داشتنی و کار بلد شوم. این را روی حساب شانس می‌گذارم البته نقش بهاره رهنما را نباید در این موضوع نادیده گرفت. ارتباط خوب با بهاره رهنما این قوت قلب را به من داد که شاید بتوانم از پس‌کار بیایم. بعد هم که با ایوب آقاخانی آشنا شدم و به من اعتماد کرد و آن‌قدر باتجربه و حرفه‌ای برخورد کرد که مطمئن شدم، انتخابم درست است.

این بازیگر درباره نقش می‌افزاید: نقشی است که جای کار بسیار دارد. موفقیتم هم در ایفای برمی‌گردد به اینکه چقدر بتوانم از راهنمایی‌ها و هدایت ایوب آقاخانی به‌عنوان کارگردان استفاده کنم و چقدر به نقش زوایای خاص و خوبی بدهم.

فروزنده طی سالهای اخیر در سینما و تلویزیون کم‌کارتر شده است. او در پاسخ به این سؤال که آیا حضور در تئاتر می‌تواند نقطه عطفی در کارنامه کاری‌اش و پرکاری در عرصه تصویر باشد، تصریح می‌کند: ۲۴ سال است که مشغول این حرفه هستم. در سینما و تلویزیون هم بسیار کارکرده‌ام. اینکه بازی در تئاتر باعث دیده شدن دوباره من و پرکاری در سینما و تلویزیون شود، موضوعی نیست که ذهنم را مشغول کند. ماجرای کم‌کاری من به این برمی‌گردد که کار همیشه هست و اتفاقا زیاد هم هست و پیشنهاد کاری زیاد دارم اما مهم این است که در چه‌کاری به چه کارگردانی و با چه گروه پشت‌صحنه‌ای حضورداشته باشید.

فروزنده ادامه می‌دهد: برای من این ملاک‌ها مهم است. برای من دردناک است که به خاطر کمبود بودجه نیروهای متخصص و حرفه‌ای پشت‌صحنه خانه‌نشین شده‌اند. علاوه بر گروه بازیگری جلوی دوربین قطعا عوامل پشت‌صحنه هم در موفقیت یک اثر نقش موقری دارند.

هرکدام از حرفه‌هایی مانند گریم، طراحی لباس، طراحی صحنه و… کار تخصصی است و باید از متخصص این حرفه استفاده کرد. دردناک است که به خاطر کمبود بودجه نیروی متخصص کار نمی‌کند و مثلا طراحی لباس به کمد لباس ختم می‌شود. وقتی این چیزها را می‌بینم، ترجیح می‌دهم کم‌کارتر باشم تا اینکه در اثری بازی کنم که بعد از پخش از تلویزیون یا اکران در سینما خودم دوست نداشته باشم آن را ببینم و خستگی کار برایم بماند.

این بازیگر با اشاره به اینکه این روزها امیدوارم حال گمشده‌ام را در بازیگری در عرصه تئاتر پیدا کنم، خاطرنشان می‌کند:‌ واقعاً فضای این تئاتر خوب است و با عشق سرتمرین ها حاضر شدم. باید خودم را محک بزنم و ببینم از پس نقش خوب برمی‌آیم یا خیر. اگر نتیجه خوب بود، حتما تئاتر را ادامه می‌دهم.

بازیگران همچنان مشغول تمرین دیالوگ هایشان هستند که سالن را ترک می کنیم.

زنانی که به بزها خیره شدند، کاری از گروه تئاتر پوشه به مدت ۷۵ دقیقه با طراحی و نویسندگی و کارگردانی ایوب آقاخانی است که از امروز ۱۶ شهریور به مدت سی شب در سالن ناظر زاده تماشاخانه ایرانشهر به روی صحنه می‌رود.

در این نمایش به تهیه‌کنندگی مهرداد بهاءالدینی ایوب آقاخانی، بهاره رهنما و نگار فروزنده بازی می‌کند و صدای ناصر طهماسب نیز نمایش را همراهی می‌کند.

نورالدین حیدری ماهر (مجری طرح و مدیر تولید)، امیرحسین دوانی (مشاور طراح)، ارسلان آقاخانی (طراح گرافیک)، الهام صالحی (طراح چهره‌پردازی)، کیوان معتمدی (طراح نور)، ساناز قرا ملکی (برنامه‌ریز)، هلن بهرامی (دستیار کارگردان)، محیا علی یاری (منشی صحنه)، علی مست علی (پس آرایی صوتی و تصویری)، ساناز قرا ملکی و محیا علی یاری (عکاس)، گروه تبلیغات پرانتز باز، مارال دوستی (مشاور رسانه‌ای)، سارا حدادی (مدیر روابط عمومی)، امیرحسین کنعانی و سجاد سلمان پور (مدیران صحنه) دیگر عوامل نمایش هستند.